رفلاکس نوزاد چه علائمی دارد؟ درمان نکردن آن عوارض دارد؟

رفلاکس در نوزادان زمانی رخ می دهد که غذا و به دنبال آن اسید معده از معده ی نوزاد به مری او برگردد. رفلاکس ممکن است در نوزادان سالم نیز چند بار در طول روز اتفاق بیفتد؛ بنابراین هر نوزادی ممکن است این عارضه را تجربه کند. توجه داشته باشید که مادامی که نوزاد شما سالم است و رشد خوبی را طی می کند، اتفاق افتادن رفلاکس برای او نمی تواند جای نگرانی باشد.

رفلاکس معده چگونه اتفاق می افتد؟

مری لوله ی بلندی است که غذا را از گلو به معده ی شما منتقل می کند. در انتهای مری یعنی در قسمتی که به معده متصل می شود، حلقه ای ماهیچه ای وجود دراد که بعد از این که شما غذا را بلعیدید، باز می شود. نام این حلقه ی ماهیچه ای اسفنکتر مری پایین یا lower esophageal sphincter (LES) است. زمانی که اسفنکتر به طور کامل بسته نشود، محتویات و اسید معده می تواند به سمت مری حرکت کند.

اثرات رفلاکس در نوزادان

نوزادان احتمال بیشتری دارد که رفلاکس معده را تجربه کنند؛ چرا که اسفنکتر مری پایین آن ها ممکن است هنوز ضعیف بوده و یا به درستی شکل نگرفته باشد. تحقیقات نشان می دهند بیش از نیمی از نوزادان رفلاکس اسید معده را در درجات مختلفی تجربه می کنند.

رفلاکس در نوزادان معمولا در ماه چهارم اوج می گیرد و بین 12 تا 18 ماهگی به آرامی از بین می رود. به ندرت پیش می آید که علائم رفلاکس برای نوزادی تا بعد از 24 ماهگی ادامه پیدا کند. با این حال اگر این علائم در این سن برای نوزاد ادامه پیدا کرد، ممکن است نشانه ی بیماری رفلاکس معده به مری یا (GERD) gastroesophageal reflux باشد که علائم شدید تری دارد.

علائم رفلاکس در نوزادان

اگرچه این علائم ممکن است در نوزادان متفاوت باشد، ولی ده مورد از نشانه های مشترک رفلاکس معده یا رفلاکس معده به مری در نوزادان به شرح زیر است:

1. بالا آوردن و استفراغ کردن

بالا آوردن تقریبا اتفاق عادی و رایجی است که برای هر نوزادی اتفاق می افتد؛ اگرچه استفراغ زیاد ممکن است نشانه ای از رفلاکس معده به مری باشد. این اتفاق به خصوص در مورد نوزادانی درست است که بیشتر از 12 ماه دارند و بعد از هر وعده ی غذایی این حالت ناخوشایند را تجربه می کنند.

استفراغ خونی یا بالا آوردن مایعات سبز، زرد یا مایعی شبیه به قهوه اگرچه ممکن است نشانه ی رفلاکس در نوزادان باشد ولی به هیچ وجه نباید از آن چشم پوشی کرد؛ چرا که ممکن است نشان از یک عارضه یا اختلال جدی در بدن نوزاد داشته باشد.

استفراغ در نوزادان معمولا بدون درد است و نوزاد شما پس از آن شاد و سالم تر به نظر می رسد؛ در حالی که استفراغ شدید دردناک بوده و به همراه گریه و سر و صدای بلند نوزاد است.

2. خودداری از خوردن و سخت خوردن و بلعیدن

اگر نوزاد شما در حین غذا خوردن احساس درد داشته باشد، ممکن است از خوردن غذا خودداری کند. این درد به خاطر تحریک و سوزشی است که او در هنگام برگشت محتویات معده به مری اش تجربه می کند.

3. بد اخلاقی کردن در حین غذا خوردن

رفلاکس در نوزادان به خصوص رفلاکس معده به مری می تواند باعث شود نوزاد شما در حین غذا خوردن، گریه کند و یا جیغ بزند. این واکنش نوزاد به دلیلی ناراحتی ورید های شکمی و ناراحتی مری است که او تجربه می کند.

4. آروغ زدن و سکسکه کردن

آروغ زدن و سکسکه معمولا زمانی اتفاق می افتد که نوزاد مایعی را که خورده در حین آروغ و یا سکسکه برگرداند. این موضوع می تواند یکی از نشانه های رفلاکس معده و یا رفلاکس معده به مری ((GERD باشد.

5. وزن اضافه نکردن

از دست دادن وزن یا وزن اضافه نکردن می تواند یکی از نتایج استفراغ مداوم و پشت سر هم و یا کم غذا خوردن به خاطر مشکلات رفلاکس معده در نوزاد شما باشد.

6. قوس دادن غیرطبیعی به کمر و پشت

نوزادان ممکن است طی غذا خوردن یا بعد از آن به بدن خود قوس بدهند. پزشکان معتقدند دلیل این کار نوزادان می تواند احساس سوزش دردناکی باشد که به خاطر برگشت اسید معده به مری در آن ها ایجاد می شود. قوس دادن غیرطبیعی به بدن می تواند دلایل مربوط به عصب شناسی داشته باشد؛ ولی اگر نوزاد شما همراه با این کار از خوردن غذا خودداری کرده و یا استفراغ می کند، به احتمال زیاد از رفلاکس معده به مری رنج می برد.

7. سرفه ی مداوم به همراه ذات الریه

یکی دیگر از علائم رفلاکس در نوزادان این است که به دلیل برگشت اسید یا غذا به گلوی خود، مرتب سرفه می کنند. غذای برگشت داده شده به گلو ممکن است به سمت ریه ها و لوله ی تنفسی نوزاد  کشیده شده و منجر به ذات الریه باکتریایی یا شیمیایی شود. سایر مشکلات تنفسی نظیر آسم نیز می تواند به دنبال بیماری رفلاکس معده به مری در نوزاد ایجاد شود.

8. حالت تهوع داشتن و احساس خفگی

نوزاد شما ممکن است پس از برگشت محتویات معده به مری اش، احساس خفگی یا حالت تهوع را تجربه کند. وضعیت قرار گرفتن نوزاد شما در حین غذا خوردن می تواند این حالت را در او تشدید کند.

نیروی جاذبه ی زمین می تواند محتویات معده را پایین نگه دارد؛ بنابراین بهتر است نوزاد خود را حداقل تا نیم ساعت بعد از غذا دادن، در وضعیت صاف و قائم قرار دهید تا از برگشت شیر یا غذا به مری و گلو او جلوگیری کنید.

9. درد در قفسه ی سینه و سوزش قلب

یکی دیگر از علائم رفلاکس در نوزادان این است که محتویات برگشت داده شده از معده باعث ناراحتی مری و سوزش قلب شود. این مورد یکی از رایج ترین نشانه های رفلاکس اسید معده در کودکان و بزرگسالان است که ممکن است تشخیص آن در نوزادان دشوار باشد.

10. خواب نامنظم

رفلاکس در نوزادان باعث می شود که آن ها نتوانند خواب شبانه ی خوبی را تجربه کنند و حتی خواباندن آن ها در شب نیز برای والدین تبدیل به یک مسئله شود. برای پیشگیری از این مشکل تلاش کنید که ساعت ها قبل از زمان خواب، به نوزاد خود غذا دهید تا محتویات معده ی او کاملا ساکن شده و برگشت پیدا نکند.

چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟

چنانچه مشکل رفلاکس در نوزادان تا بعد از یک سالگی آن ها ادامه پیدا کند و علائمی مثل کمبود وزن و سخت نفس کشیدن را به دنبال داشته باشد، بهتر است در سریع ترین زمان ممکن به یک متخصص مراجعه کنید. توجه داشته باشید که عارضه ی رفلاکس معده به مری یا GERD تنها توسط پزشک متخصص کودکان و نوزادان قابل تشخیص است.

اگر چنانچه نوزاد شما نیز با مشکل رفلاکس دست و پنجه نرم می کند و بی قراری های او شما را نگران کرده، باید بگوییم رفلاکس در نوزادان با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی و غذای او به راحتی قابل درمان است. در بعضی موارد پزشکان برای گرفتن نتیجه ی بهتر داروهایی را برای نوزاد تجویز می کنند تا سرعت درمان را بالاتر ببرند. شما می توانید برای دریافت نوبت حضوری بهترین متخصصان دستگاه گوارش به صورت آنلاین، به سایت و اپلکیشن پذیرش 24 مراجعه کنید.